NIEUWPOORT – Handlijnvisser Laurent Raynal ving in oktober op zijn BR 73 een blauwvintonijn van tachtig kilo in de zuidelijke Noordzee. Bij gebrek aan quotum moest de Belg het exemplaar van ruim tachtig kilo weer laten zwemmen. De zeebaarsvisser met thuishaven Nieuwpoort hoopt een bescheiden quotum te bemachtigen. Het bestand Atlantische blauwvintonijn beleeft een opmerkelijk herstel en de soort trekt noordwaarts.

Het valt netVISwerk-lid Raynal al jaren op dat waarnemingen van blauwvintonijn toenemen. ,,De vissen zijn steeds talrijker in het Franse deel van de Noordzee en voor de Engelse kust. Kleinschalige vissers en sportvissers vissen daar ook al gericht op tonijn. Ik ben me er goed van bewust dat dit voor velen klinkt als sprookjesrealiteit, maar geloof me; ze zijn er en ze worden gevangen.”

Twintig euro per kilo

Lijngevangen blauwvintonijn kan volgens Raynal al snel rond de achttien tot twintig euro per kilo klokken. ,,Terwijl een met netten gevangen exemplaar eerder rond de vijf tot zes euro oplevert. De meerwaarde van de populaire restaurantvis staat bij kleinschalige vissers substantieel hoger aangeschreven, maar ik heb geen quotum en mag dus niet aanlanden en besommen.”

Eerder dit jaar investeerde Raynal in een aantal zware reels, hengels en overige gespecialiseerde materialen. Begin oktober nam hij de proef op de som nadat op diverse socials nieuwe waarnemingen waren gemeld. Na een grondige voorbereiding voer hij met zijn BR 73 naar diverse locaties in de Franse zone, op zo’n drie uur varen en zo’n vijfenzeventig mijl uit de kust, waar de blauwvintonijn vermoedelijk achter makreel of inktvis aanzat. Na enkele uren door de verrekijker turen en volhardend zoeken, ving Raynal slepend met sardien een blauwvintonijn van over de tachtig kilo. Raynal: ,,Twee andere exemplaren waren te slim en te sterk. Het weer was ideaal; zo goed als windstil zodat alle beweging in en boven water uitstekend was te zien.”

De Belgische visser concludeert dat blauwvintonijn bezig is aan wat hij ziet als ‘een geweldige opmars.’ Volgens de research die hij deed het resultaat van goed werkende beschermingsmaatregelen in paaigebieden in de Middellandse Zee. De trek noordwaarts is volgens hem ook een gevolg van opwarmend zeewater.

Raynal: ,,Zeebaars en inktvis zijn al geruime tijd terug gearriveerd in onze wateren, blauwvintonijn komt er aan. Binnen drie tot vier jaar verwacht ik de eerste, standvastige, waarnemingen voor de Nederlandse kust. Voor de kust van Oostende zijn al flinke tonijnen en bonito’s gezien. Voor de kust van Plymouth en Brighton is dat al jaren standaard.”

Quota

Dat het herstel van het bestand niet berust op fabeltjes en ‘van horen zeggen’, bevestigt de Europese Commissie in een recent bericht van EU Maritime & Fish op social media, waarin het departement gewag maakt van herstel van de Atlantische blauwvintonijn in de Middellandse Zee. Door de EU gefinancierde wetenschappers doen, onder andere vanuit kustplaats Sète, onderzoek naar het tonijnbestand. De verzamelde data ondersteunen de verdeling van quota en zorgen ervoor dat in de woorden van EU Maritime & Fish, ,,Atlantische blauwvintonijn het predikaat duurzaam behoudt.”

PO ondersteuning

Laurent Raynal hoopt een bescheiden quotum te bemachtigen, maar ontmoet tot op heden nog vooral beren op de weg. Een antwoord op de vraag aan zijn PO, Nederlandse Vissersbond, hierbij te ondersteunen stelde na drie maanden teleur. ,,Medewerkers hebben onderzoek gedaan, en hebben echt hun best gedaan, maar concludeerden dat het een vrijwel onmogelijke missie zou worden.”

Albert Jan Maat van netVISwerk heeft de vraag intussen neergelegd bij het ministerie van LVVN. De voorzitter van netVISwerk, waar Raynal bestuurslid is, vraagt in zijn brief het ministerie vooruit te lopen op de komst van tonijn in onze wateren en in Europese context te onderzoeken of een gelijk speelveld voor alle Europese kleinschalige vissers mogelijk is. Franse en Britse ‘sportvissers’ beschikken immers ook over quotum waarmee ze hun vangsten kunnen aanlanden.

Kans

In 2024 bedroeg het totaalquotum voor blauwvintonijn 6.291 ton voor de Middellandse Zee, en 706,6 ton voor de Atlantische oceaan. Raynal: ,,Het grootste deel van het bestand gaat naar drie Franse firma’s die op blauwvintonijn vissen. Voor de sportvisserij is al 70 ton beschikbaar. Voor Franse handlijnvissers is enkel een bijvangstregeling beschikbaar, die nauwelijks te gebruiken is, gezien het hoge aantal kilo’s andere vis dat eerst gevangen moet zijn, voordat een tonijn aangeland mag worden.”

Toch denkt hij dat er mogelijkheden zijn voor de Nederlandse en Belgische kleine kustvisserij. Raynal: ,,Tonijn is een magnifieke opportuniteit voor handlijnvissers die hun zeebaarsvangsten zien kelderen, want ook die vis trekt meer en meer noordwaarts. Alleen al in België zijn na teleurstellende zeebaarsvangsten afgelopen jaar zeven collega’s gestopt.” Raynal grijpt de komst van tonijn aan om als parttime visser overeind te blijven. ,,Dit is een kans die we niet mogen laten liggen.”

Tekst: Michel Verschoor